# **🏛️ બોમ્બે હાઈકોર્ટનો ઐતિહાસિક ચુકાદો: કન્વેયન્સ ડીડમાં વિલંબ માટે વેચાણ દસ્તાવેજનો ક્લોઝ માન્ય નહીં**
## **📌 પરિચય**
હાઉસિંગ સોસાયટીઓ અને ફ્લેટ ખરીદનારાઓ માટે બોમ્બે હાઈકોર્ટનો તાજેતરનો ચુકાદો મહત્ત્વપૂર્ણ છે. આ ચુકાદો **મહારાષ્ટ્ર ઓનરશીપ ઓફ ફ્લેટસ એક્ટ, ૧૯૬૩ (MOFA)** ની જોગવાઈઓને વધુ મજબૂત બનાવે છે. કોર્ટે સ્પષ્ટ કર્યું કે **વેચાણ દસ્તાવેજ (Agreement for Sale) માં કોઈપણ ક્લોઝ કન્વેયન્સ ડીડમાં વિલંબ માટે યોગ્ય કારણ બની શકે નહીં.**
## **📜 કન્વેયન્સ ડીડ માટે કાયદાકીય જોગવાઈ**
👉 **MOFA મુજબ, બિલ્ડરને ફ્લેટ ખરીદદારો માટે ચાર મહિનાની અંદર કન્વેયન્સ ડીડ કરવી ફરજિયાત છે.**
👉 **કોઈપણ પ્રારંભિક એગ્રીમેન્ટ (Agreement for Sale) ના ક્લોઝ દ્વારા આ કાયદાને અવગણી શકાતું નથી.**
👉 **જમીન અને બિલ્ડિંગની માલિકી હસ્તાંતરણ વિલંબ થવું ફ્લેટ માલિકોના અધિકારો સામે છે.**
## **⚖️ કેસનો પૃષ્ઠભૂમિ અને દલીલો**
📌 **હાઉસિંગ સોસાયટીની દલીલ:**
✔ **ફ્લેટ માલિકોએ તમામ પેમેન્ટ ચૂકવ્યા હોવા છતાં કન્વેયન્સ ડીડ આપવામાં આવી નથી.**
✔ **પ્રારંભિક એગ્રીમેન્ટ પછી ૩૦ વર્ષથી વધુ સમય વીતી ગયો છે.**
✔ **MOFA અનુસાર, કન્વેયન્સ ડીડમાં વિલંબ ન્યાયવિરોધી છે.**
📌 **ડેવલોપરની દલીલ:**
✔ **સમગ્ર પ્લોટ પર અન્ય બિલ્ડિંગો બાકી છે, તેથી કન્વેયન્સ ડીડ વિલંબિત છે.**
✔ **સંપૂર્ણ ડેવલપમેન્ટ પછી જ કન્વેયન્સ ડીડ આપવામાં આવશે.**
✔ **સરકારી ઠરાવ પ્રમાણે, પ્લોટ વિભાજીત કરવો શક્ય નથી.**
## **🔍 હાઇકોર્ટનો ચુકાદો અને ન્યાયિક તર્ક**
🛑 **જસ્ટિસ અમિત બોરકરના સિંગલ બેન્ચે સ્પષ્ટ કર્યું કે:**
✔ **MOFA હેઠળ કન્વેયન્સ ડીડ ૪ મહિનાની અંદર આપવી ફરજિયાત છે.**
✔ **કોઈપણ ક્લોઝ (Clause) કે વેચાણ દસ્તાવેજ આ કાયદાને અવગણી શકશે નહીં.**
✔ **ડેવલોપરે ૩૦ વર્ષથી વધુ વિલંબ કર્યો છે, જે ગેરકાયદેસર છે.**
✔ **ડિસ્ટ્રિક્ટ ડેપ્યુટી રજિસ્ટ્રારના ૨૦૧૭ના ‘ડીમ્ડ કન્વેયન્સ’ ઓર્ડરને હાઇકોર્ટે માન્ય રાખ્યો.**
### **📢 આ ચુકાદાને યોગ્ય ઠેરવતી દલીલો**
1️⃣ **કાયદાનું પાલન:** MOFA એ **ફ્લેટ માલિકોના હિતો સુરક્ષિત કરવા માટે કન્વેયન્સ ડીડની સમયમર્યાદા નક્કી કરી છે**, અને બિલ્ડર એ વાતને અવગણી શકતા નથી.
2️⃣ **માલિકીનો હક:** ફ્લેટ ખરીદદારો પાસે **જમીન અને બિલ્ડિંગ પર સંપૂર્ણ માલિકીનો હક હોવો જોઈએ**, અને દસ્તાવેજ વિલંબ કરવાનો કોઇ કારણ ન્યાયસંગત નહીં ગણાય.
3️⃣ **લાંબા સમયનો અન્યાય:** **૩૦ વર્ષ સુધી કન્વેયન્સ ડીડમાં વિલંબ કરવો હાઉસિંગ સોસાયટીના હક્કો પર પ્રહાર છે**, જે કાયદાકીય દ્રષ્ટિએ અસ્વીકાર્ય છે.
4️⃣ **વેચાણ દસ્તાવેજની મર્યાદા:** **Agreement for Sale એ માત્ર કન્વેયન્સ ડીડ પહેલાંની પ્રક્રિયા છે**, તે કદી પણ **માલિકી હસ્તાંતરણનો અંતિમ પુરાવો બની શકતું નથી.**
5️⃣ **સરકારી ઠરાવની ભૂલ:** ડેવલોપરે **સરકારી ઠરાવને અન્ય રીતે વ્યાખ્યાયિત કરીને પોતાનું પક્ષ મજબૂત કરવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો**, જે કોર્ટ સમક્ષ માન્ય ન રહ્યો.
### **❌ આ ચુકાદાની વિરુદ્ધમાં શક્ય દલીલો**
🔸 **કાયમી કન્વેયન્સ માટે સંપૂર્ણ ડેવલપમેન્ટની જરૂર:**
➡ **એક જ પ્લોટ પર જુદી-જુદી હાઉસિંગ સોસાયટીઓ માટે કન્વેયન્સ ડીડ જુદી-જુદી રીતે અપાતા વિવાદ ઊભો થઈ શકે છે.**
➡ **ડેવલોપમેન્ટ પૂર્ણ થયા બાદ જ કન્વેયન્સ ડીડ આપવી વધુ યોગ્ય છે.**
🔸 **સરકારી ઠરાવને અવગણવું:**
➡ **ફેબ્રુઆરી ૨૦૧૧ના એક સરકારી ઠરાવ અનુસાર, જો કોઈ વિશાળ પ્લોટ પર અમુક બિલ્ડિંગો અધૂરી હોય, તો એક બિલ્ડિંગ માટે કન્વેયન્સ ડીડ આપવું યોગ્ય નથી.**
### **📢 આ ચુકાદાનો પ્રભાવ**
📌 **ફ્લેટ માલિકો માટે:**
✔ **કન્વેયન્સ ડીડ વિલંબ હવે કાયદેસર નથી.**
✔ **ફ્લેટ ખરીદદારો કોર્ટમાં જઈને ન્યાય મેળવી શકે.**
✔ **MOFA હેઠળ માલિકી હસ્તાંતરણનો હક સુરક્ષિત થયો.**
📌 **ડેવલોપરો માટે:**
✔ **કાયદાકીય જવાબદારી વધુ કડક બની.**
✔ **અધૂરી સ્કીમ હોવા છતાં, માલિકી હસ્તાંતરણ હવે અનિવાર્ય છે.**
✔ **આ ચુકાદો મહારાષ્ટ્ર અને અન્ય રાજ્યોમાં પણ પ્રભાવિત થઈ શકે છે.**
## **📜 નિષ્કર્ષ**
📌 **બોમ્બે હાઇકોર્ટના આ ચુકાદા મુજબ, હાઉસિંગ સોસાયટી અને ફ્લેટ માલિકો હવે ૪ મહિના પછી કનૂની કાર્યવાહી કરી શકે છે.**
📌 **આ ચુકાદાએ હાઉસિંગ સોસાયટીઓના અધિકારોને વધુ મજબૂત બનાવ્યા છે અને ડેવલોપર્સ માટે જવાબદારી વધુ કડક કરી છે.**
No comments:
Post a Comment