"મદ્રાસ હાઇકોર્ટનો મહત્વપૂર્ણ ચુકાદો: દસ્તાવેજ ખોવાઈ ગયાને આધાર બનાવી રજિસ્ટ્રેશન રોકી શકાય નહીં"

 "મૂળ દસ્તાવેજ વગર પણ રજિસ્ટ્રેશન શક્ય

મદ્રાસ હાઇકોર્ટે નોંધણી વિભાગને તેમના અધિકારક્ષેત્રની મર્યાદાઓમાં રહીને કામ કરવા માટે સ્પષ્ટ માર્ગદર્શન આપ્યું છે. ન્યાયાધીશ પી.ટી. આશા ની અધ્યક્ષતામાં W.P.No.943/2025 સંબંધિત કેસમાં, અરજીકર્તા આર. સારસ્વતી દ્વારા સબ-રજિસ્ટ્રાર, નીલંકરાઈ સામે દાખલ કરાયેલી રિટ અરજી પર નિર્ણય આપવામાં આવ્યો.

કેસનો પાયો

અરજીકર્તાને 18 નવેમ્બર 1982 ના રોજ સાઈદાપેટના સંયુક્ત સબ-રજિસ્ટ્રાર કચેરીમાં નોંધાયેલા વેચાણ દસ્તાવેજના આધારે મિલ્કત પ્રાપ્ત થઈ હતી. સમયાંતરે તેમણે ત્યાં એક બિલ્ડિંગ બનાવી, જેમાં પાંચ રહેઠાણો છે. બાળક ન હોવાના કારણે, તેમણે 31 ડિસેમ્બર 2024 ના રોજ તેમની મોટી બહેન રાધા રૂકમણીના નામે મિલ્કત હસ્તાંતરણ કરવાનો નિર્ણય લીધો, જેમાંથી એક યુનિટ પોતાનાં વપરાશ માટે રાખવાનું નક્કી કર્યું.

હાલમાં, મૂળ વેચાણ દસ્તાવેજ ખોવાઈ ગયા હતા, જે અંગે અરજદારએ 05 ઓક્ટોબર 2024 ના રોજ English (Southern Mail) અને Tamil (Thinabhumi) અખબારમાં જાહેરનામું પ્રસિદ્ધ કર્યું હતું. નોન-ટ્રેસેબિલિટી સર્ટિફિકેટ મેળવવા તેઓ 08 નવેમ્બર 2024 ના રોજ થોરઈપક્કમ પોલીસ સ્ટેશન ગયા, પરંતુ પોલીસ ઈન્સ્પેક્ટરે તેમને સબ-રજિસ્ટ્રાર કચેરી સીધા જ સંબોધવા જણાવ્યું, કારણ કે મદ્રાસ હાઇકોર્ટના અગાઉના ચુકાદા મુજબ, મૂળ દસ્તાવેજ વિના પણ નોંધણી શક્ય છે.

સબ-રજિસ્ટ્રાર દ્વારા રજિસ્ટ્રેશન નકારી કાઢેલ 

અરજીકર્તાએ 31 ડિસેમ્બર 2024 ના રોજ પ્રમાણિત નકલના આધારે સેટલમેન્ટ ડીડ નોંધવા માટે રજુ કરી, પરંતુ નીલંકરાઈ સબ-રજિસ્ટ્રારે "મૂળ દસ્તાવેજ રજૂ કરવું ફરજિયાત" હોવાનું કારણ આપી દસ્તાવેજ નોંધવામાં અસમર્થતા દર્શાવી, જેના વિરુદ્ધ અરજદાર હાઇકોર્ટ પહોંચ્યા.

હાઇકોર્ટનો ચુકાદો

ન્યાયાધીશ પી.ટી. આશાએ જણાવ્યું કે રજિસ્ટ્રેશન અધિકારીઓને માત્ર સગાવાળાઓની ઓળખ અને દસ્તાવેજની કાર્યપદ્ધતિનું પ્રમાણિતકરણ કરવાનું છે, તે દસ્તાવેજની માલિકીની કાયદેસરતાની તપાસ કરી શકતા નથી.

તેમણે P. Pappu Vs. The Sub Registrar, Rasipuram (W.A.No.1160 of 2024) તેમજ M. Ariyanatchi Vs. Inspector General of Registration (W.A.(MD) No.856 of 2023) જેવા અગાઉના કેસોના સંદર્ભ આપીને જણાવ્યું કે "મૂળ દસ્તાવેજ નહીં હોવા છતાં, જો અરજદાર પ્રમાણિત નકલ રજૂ કરે, તો નોંધણી નકારી શકાતી નથી".

"Ramayee Vs. Sub Registrar (2020 (6) CTC 697)" કેસનો ઉલ્લેખ કરીને ન્યાયાલયે સ્પષ્ટ કર્યું કે સબ-રજિસ્ટ્રાર ફક્ત દસ્તાવેજના ખોટા કે બોગસ હોવાની સ્થિતિમાં જ રજિસ્ટ્રેશનને નકારી શકે છે.

હાઇકોર્ટના આદેશ મુજબ:

1. 31 ડિસેમ્બર 2024ના રિફ્યુઝલ ચેક સ્લિપ (RFL/Neelankarai/74/2024) ને રદ કરવામાં આવે.

2. સબ-રજિસ્ટ્રારને અરજદાર દ્વારા ફરી રજૂઆત કરાય પછી 2 અઠવાડિયામાં સેટલમેન્ટ ડીડ નોંધવા આદેશ અપાયો.

3. નોંધણી અધિકારીઓને કાયદેસર નિયંત્રણોને અનુસરી વધુ નિષ્પક્ષતા સાથે કામગીરી કરવા હુકમ આપવામાં આવ્યો.

આ ચુકાદો ભવિષ્યમાં ડુપ્લિકેટ દસ્તાવેજો માટે નોંધણી પ્રક્રિયામાં સ્પષ્ટતા લાવવા અને સબ-રજિસ્ટ્રારની સ્પષ્ટ કરવા માટે અગત્ય નો છે.

ચુકાદાની નકલ માટે અહીં ક્લિક કરો